W nowoczesnej zabudowie miejskiej, z uwagi na ograniczoną przestrzeń, w coraz większej ilości budynków, zarówno mieszkalnych, jak i użyteczności publicznej, powszechne staje się zagospodarowywanie dachów płaskich jako tarasów, które służą jako miejsce wypoczynku. Projektując taras należy pamiętać o tym, że jego konstrukcja narażona jest na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych. Z tego powodu odpowiedni układ konstrukcyjny jest czynnikiem, który decyduje o długowieczności, trwałości i bezawaryjnej eksploatacji tarasu.
Bezpieczny i ekonomiczny system izolacji tarasów
Istnieje wiele sposobów konstruowania tarasów. W tarasach o tradycyjnym układzie warstw izolacja przeciwwodna układana jest ponad warstwą izolacji termicznej i dlatego narażona jest ona na uszkodzenia mechaniczne, które mogą powstać w momencie wykonywania wylewki zabezpieczającej lub w trakcie eksploatacji (obciążenie ruchem pieszym). Izolacja przeciwwodna narażona jest również na działanie zmiennych temperatur, które mogą powodować uszkodzenia będące wynikiem naprężeń termicznych. Izolacja przeciwwodna powinna być od góry zabezpieczona przed uszkodzeniami mechanicznymi warstwą ochronną z betonu. W przypadku zastosowania materiałów termoizolacyjnych o niskich lub średnich parametrach wytrzymałościowych również one powinny być zabezpieczone poprzez wykonanie warstwy ochronnej z betonu. Efekt tego jest taki, że konstrukcja tarasu o tradycyjnym układzie składa się z dużej ilości warstw, o dużej łącznej wysokości i ciężarze. Jest to również konstrukcja pracochłonna z punktu widzenia wykonawcy.
Taras rozwiązany w sposób tradycyjny jest ponadto układem zamkniętym. Uszkodzenie którejkolwiek z warstw zabezpieczających przed wilgocią – paroizolacji lub izolacji przeciwwilgociowej – powoduje wnikanie do układu wody, która zamknięta pomiędzy dwoma szczelnymi warstwami nie ma możliwości wydostania się na zewnątrz (odparowania). Może to prowadzić do trwałego zawilgocenia izolacji termicznej a w konsekwencji do pogorszenia parametrów izolacyjności termicznej tego materiału.
Taras w technologii dachu odwróconego
Tego typu problemów można uniknąć dzięki wykonaniu tarasu w technologii dachu odwróconego. Istota tej technologii polega na tym, iż warstwa izolacji termicznej ułożona jest powyżej izolacji przeciwwilgociowej. Przy takim układzie warstw izolacja przeciwwodna i konstrukcja dachu pracują w stałych temperaturach zbliżonych do temperatury pomieszczeń wewnętrznych co eliminuje naprężenia termiczne oraz zapewniona zostaje ochrona izolacji przeciwwodnej przed uszkodzeniami mechanicznymi mogącymi powstać zarówno w trakcie konstruowania jak i eksploatacji tarasu. Układ odwrócony jest układem otwartym. Wilgoć jaka może dostać się do układu ma zawsze możliwość swobodnego odpływu w warstwie drenażowej lub może odparować.
Do konstrukcji tarasu o odwróconym układzie warstw należy używać odpowiednich materiałów izolacji termicznej. Muszą one charakteryzować się następującymi parametrami:
– odpornością na absorpcję wilgoci,
– odpornością na działanie cykli zamrażania i roszenia,
– wysoką wytrzymałością mechaniczną i sztywnością (gwarantującą zabezpieczenie przed uszkodzeniami mechanicznymi w trakcie obróbki i podczas poruszania się po dachu, zarówno w czasie instalacji jak i eksploatacji).
Niebieskie płyty Roofmate z ekstrudowanej pianki polistyrenowej, produkowane przez firmę Dow, doskonale spełniają te wymagania. Charakterystyczna zamkniętokomórkowa struktura płyt sprawia, iż są one praktycznie nienasiąkliwe w związku z czym mogą być instalowane nad izolacją przeciwwodną, stanowiąc jednocześnie jej ochronę. Z uwagi na doskonałe parametry wytrzymałościowe płyty są w stanie z powodzeniem przenieść obciążenie ruchem pieszym. W trakcie instalowania płyt można bezpośrednio po nich chodzić bez obawy ich uszkodzenia.
Instalacja
Płyty izolacji termicznej układane są luzem, na izolacji przeciwwodnej umieszczonej bezpośrednio na płytach stropowych, na których musi być wykonana warstwa spadkowa. Ze względu na pomijalnie niską nasiąkliwość, mogą być one instalowane niezależnie od warunków pogodowych.
Przy konstruowaniu tarasów o odwróconym układzie warstw można skorzystać z jednego z trzech wariantów, w zależności od preferencji inwestora dotyczących materiałów wykończeniowych:
– Nad płytami umieszcza się ochronno-separacyjną warstwę geowłókniny.
– Nad warstwą geowłókniny należy nanieść warstwę grysu o uziarnieniu 4/8 mm. Warstwa ta pełnić będzie funkcję drenażową oraz będzie stanowić podłoże pod warstwę wykończeniową.
– Nad warstwą grysu umieszcza się płyty chodnikowe, które stanowią jednocześnie warstwę wykończeniową i dociskową. Dla uzyskania odpowiedniego efektu estetycznego zaleca się aby górna powierzchnia płyt chodnikowych wykończona była drobnym płukaniem żwirkiem. Innym wariantem tego rozwiązania jest zastosowanie gotowych przekładek dystansowych, na których układane są płyty chodnikowe. Przekładki zastępują tutaj podłoże z grysu.
Rozwiązanie takie jest rozwiązaniem bardzo bezpiecznym. W przypadku powstania jakichkolwiek uszkodzeń poszczególne warstwy mogą zostać podniesione/odsunięte a po dokonaniu naprawy ponownie umieszczone na swoim miejscu.
3. Warstwa uszczelniająca – przekrycie bitumiczne;
4. Roofmate (np. SL 80);
5. Flizelina – warstwa filtrująca;
6. Warstwa drenująca – grys o uziarnieniu 4/8 mm;
7. Nawierzchnia z płyt tarasowych.
W przypadku gdy zgodnie z życzeniem inwestora powierzchnia tarasu ma być wykończona płytkami ceramicznymi można skorzystać z następujących dwóch wariantów:
– Nad płytami izolacji termicznej umieszcza się warstwę geowłókniny, nad nią warstwę drobnego grysu (uziarnienie 4/8 mm). Następnie po zabezpieczeniu warstwy grysu papierem impregnowanym, folią polietylenową lub jedną warstwą tradycyjnej papy asfaltowej – wykonuje się warstwę wylewki betonowej a nad nią warstwę płytek ceramicznych;
– Nad płytami izolacji termicznej układana jest mata drenująca Troba Schluter System (10 mm). Mata ta wykonana jest z polietylenu. Dzięki wytłoczonym w niej “kubeczkom”, których boczne ścianki posiadają otwory pod matą tworzą się puste przestrzenie w kształcie kopuł, stanowiące drenaż. Nad matą wykonywana jest wylewka betonowa. Wykończenie stanowi warstwa płytek ceramicznych.
Wariant ten jest bardzo prosty z punktu widzenia instalacji.
W powyżej wymienionych wariantach zarówno warstwa drobnego, łamanego grysu, jak i mata Troba stanowią warstwę drenującą. Jeżeli w warstwie płytek ceramicznych powstaną nieszczelności i do układu dostanie się woda, to po przejściu przez warstwę betonu dostanie się ona do warstwy drenażowej, w której będzie miała możliwość swobodnego spływu do odprowadzeń wody.
Zabezpieczy to warstwę betonową przed zamarzającą wodą, która mogłaby spowodować pękanie betonu.
Przy projektowaniu i wykonywaniu tarasów w technologii dachu odwróconego należy pamiętać o tym aby odpływ wody był zaprojektowany w taki sposób aby woda była odbierana zarówno z powierzchni izolacji przeciwwodnej, Powierzchni płyt izolacji termicznej jak i z powierzchni warstw wykończeniowych (płyty chodnikowe, płytki ceramiczne).
Układ warstw tarasu o odwróconym układzie warstw jest rozwiązaniem ekonomicznym i bezpiecznym. Jest on bardzo prosty z punktu widzenia wykonawstwa. Z uwagi na usytuowanie izolacji przeciwwodnej w pozycji chronionej w znaczący sposób przyczynia się do przedłużenia jej żywotności a co za tym idzie trwałości i bezawaryjnej eksploatacji całej konstrukcji tarasu.
Roofmate – Znak towarowy The Dow Chemical Company
Źródło: WARSTWY 1/99
